Berkay Tosun
Üye
ADSL
Asymmteric Digital Subscriber Line: Asitmetrik Sayısal Abone Hattı.
DSL teknolojisinin bir çeşidir. Upstream ve downstream hızları farklı, yani asimetrik olan DSL teknolojisidir. Sürekli Internet bağlantısı sunar. Yani 7/24 Internet'e bağlanabilirsiniz. Telefon hattının ses için kullanılan frekans aralığını kullanmadığından, klasik çevirmeli bağlantı gibi telefon hattınız meşgule düşmez.
ADSL teknolojisinde Downstream hızı, yani karşı taraftan bilgi alma hızı, upstream, yani karşı tarafa bilgi gönderme hızından büyüktür. Ulaşılabilecek maksimum Downstream hızı ise, telefon hattının santrale olan uzaklığı ile doğrudan ilgilidir. En fazla uzaklık olakra 5.5 KM kabul edilirken, 4,5 KM uzaklığa kadar 1.5 Mbps hızı elde edilebiliyor. Daha yüksek hızlara, örneğin 7-8 Mbps hızına ulaşmak için ise santralin en fazla 1-1,5 KM kadar uzağında olunması öngörülüyor. Upstream hızı ise 840 Kbps hızına kadar ulaşılabilir.
ADSL teknolojisinde, kullanıcı tarafında ADSL modem olması yeterli iken, bağlı olan santralde, gelen sinyalleri tanımlayabilecek ve gerekli sinyalleri gönderebilecek DSLAM (Digital Subscriber Line Access Multiplexer) cihazı bulunmalıdır. Böylece bağlantı tamamlanabilmektedir.
AGP
Accelerated Graphics Port. 1996 yılında INTEL tarafından tanımlanan ve spesifikasyonları ile, 3D grafik operasyonlarına hitap eden bir donanım veriyolu. AGP veriyolu üzerinden, ana işlemci (CPU), sistem belleği (RAM) ve grafik kartı, birbirleriyle haberleşirler. Buna ek olarak, yoğun doku kaplama operasyonları (Execute Mode) için sistem belleğinden "kapasite ödünç alma" gibi bazı özellikleri vardır.
ATA
Advanced Tecnology Attachment. Kişisel bilgisayarların hard diskleri için kullanılan bir bağlantı standardıdır. IDE teriminin ANSI standartlarına göre resmi ismidir.
Farklı versiyonlar farklı saat hızlarına karşılık gelir. ATA/33/66/100/133. Örneğin ATA/33 standardı, saniyede maksimum 33 MB veri aktarımına olanak tanır. ATA/133 ise 133 MB/sn. Bunlar teorik değerlerdir. Günümüzde, ATA/133 standardındaki bir IDE disk, ATA/133 standardını destekleyen bir IDE portunda pratik olarak 133 MB/sn'lik veri aktarım hızını yakalayamaz.
BIOS
Basic Input Output System = Temel Giriş/Çıkış Sistemi
PC'nizin çalışması için gereken temel işletim sistemi olarak özetlenebilir. Sadece okunabilir bellek (ROM) üzerine yazılmış bir yazılım olan BIOS, anakartınızın özelliklerini yönetebilmeniz/ kullanabilmeniz, diğer donanımlar arasında bir bağ kurması için görev yapar.
Örneğin anakartın üzerinde gelen onboard ses kartı BIOS'tan kapatıldığında(Disable edildiğinde) ses kartı işletim sistemi tarafından algılanamaz ve dolayısıyle kullanılamaz.
BİT
Bilgisayarlar ikilik sayı sistemine (0=yanlış ,1=doğru) dayalı olarak çalışır. Bilgisayarların yaptığı işlem 0,1 sayılarını işlemektir(işlemci ile), bu anlamsiz 0 ve 1 sayıların milyonlarcası bir araya geldiğinde veya işlendiğinde bize anlam ifade eder. Örneğin, hardiskimizdeki veriler sadece 0 ve 1'lerden oluşur. İşte bu tek bir hafıza girişine (0 veya 1) bit denir. 8 bit bir araya gelerek 1 byte'ı oluşturur.
BYTE
8 bit'in bir araya gelmesiyle oluşan veri topluluğudur. Örneğin, 01000110 ifadesi 1 Byte'tır. Byte'ın diğer veri boyut birimlerine dönüşümü ise şöyledir:
1024 Byte = 1 KiloByte [KB]
1024 KB = 1 MegaByte [MB]
1024 MB = 1 GigaByte [GB]
1024 GB = 1 TeraByte [TB]
1024 TB = 1 PetaByte [PB]
CACHE
Verilerin geçici olarak depolandığı yerlerdir. Örneğin, bir web sitesini ziyaret ettiğinizde web sitesine ait bilgiler tarayıcınızın cache denilen alt kategorisine(geçici internet dosyaları,temporary internet files) kaydedilir. Aynı web sitesine yakın bir tarihte tekrar girdiğinizde o web sitesiyle ilgili bir çok materyal "server" dan indirilmek yerine cache den temin edilir.Bu olay hem zaman kazanmak hemde ağlar üzerindeki Internet trafiğini azaltmak amacıyla yapılır.
Donanımsal anlamda "cache", tampon bellek olarak adlandırılır. Cache'lerin esas görevi, önemli olan verileri daha hızlı işlemler için bilgileri sakla***** tetikte bekletmesidir.
CD-R
Compact Disc Recordable :Kaydedilebilir CD
Bir kere yazılan ve yazıldıktan sonra bir daha silenemeyen CD çeşididir. 650, 700, 800 ve hatta 900 MB'lık çeşitleri bulunabilmektedir. 900 MB olan versiyonları Türkiye'de bulunamadığı gibi, sadece bazı CD -RW sürücüler tarafından tam kapasie ile yazılabilir.
CD-ROM
Compact Disc Read Only Memory :CD Okuyucu
CD üzerine kaydedilmiş bilgileri okuyabilen (bilgileri silemez veya yeniden yazamaz) optik aygıta denir.
CD-RW
Compact Disc Rewritable :Tekrar tekrar silinip yazilabilen CD.
CD-Writer
Compact Disc Writer :CD yazıcı
CD-R veya CD-RW üzerine bilgi kaydedebilen aygıttır. Bu cihazlar, bilgileri laser yardımı ile CD-R / CD-RW'lara "yakarlar". Bir boş CD'ye veri yazdıktan sonra, altına baktığınızda bilgi kaydedilen alan ile bilgi kaydedilmeyen alan arasında fark olduğunu; bu farkın yakma işleminden dolayı oluştuğunu farkedebilirsiniz.
CD-R
Compact Disc Recordable :Kaydedilebilir CD
Bir kere yazılan ve yazıldıktan sonra bir daha silenemeyen CD çeşididir. 650, 700, 800 ve hatta 900 MB'lık çeşitleri bulunabilmektedir. 900 MB olan versiyonları Türkiye'de bulunamadığı gibi, sadece bazı CD -RW sürücüler tarafından tam kapasie ile yazılabilir.
CD-ROM
Compact Disc Read Only Memory :CD Okuyucu
CD üzerine kaydedilmiş bilgileri okuyabilen (bilgileri silemez veya yeniden yazamaz) optik aygıta denir.
CD-RW
Compact Disc Rewritable :Tekrar tekrar silinip yazilabilen CD.
CD-Writer
Compact Disc Writer :CD yazıcı
CD-R veya CD-RW üzerine bilgi kaydedebilen aygıttır. Bu cihazlar, bilgileri laser yardımı ile CD-R / CD-RW'lara "yakarlar". Bir boş CD'ye veri yazdıktan sonra, altına baktığınızda bilgi kaydedilen alan ile bilgi kaydedilmeyen alan arasında fark olduğunu; bu farkın yakma işleminden dolayı oluştuğunu farkedebilirsiniz.
Chipset
Chipset = Yonga Seti.
Anakart üzerindeki temel ve bütünleşik arabirimleri yöneten ve bunlar arasındaki veri akışını sağlayan bir çeşit işlemcidir.
Bilgisayarlarda kullanılan chipset çeşidi, kullanılacak bellek ve işlemci ceşidini de belirler. Günümüzde Intel, VIA, AMD, SiS, ALi, ServerWorks gibi belli başlı üreticilerin chipsetleri bulunmaktadır ve kişisel bilgisayarlarda yoğun olarak Intel, VIA ve SiS chipsetleri kullanılmaktadır.
CAD Computer Aided Design: Bilgisayar Destekli Tasarım CAD yazılımları mimarlar, mühendisler ve tasarımcılar tarafından kesin bir çizim yapmak için kullanılmaktadır.
Cache: Verilerin geçici olarak depolandığı yerlerdir. Örneğin, bir web sitesini ziyaret ettiğinizde web sitesine ait bilgiler tarayıcınızın cache denilen alt kategorisine(geçici internet dosyaları,temporary)
CD-R Compact Disc Recordable: Kaydedilebilir CD Bir kere yazılan ve yazıldıktan sonra bir daha silenemeyen CD çeşididir. 650, 700, 800 ve hatta 900 MB'lık çeşitleri bulunabilmektedir.
CD-ROM Compact Disc Read Only Memory: CD Okuyucu CD üzerine kaydedilmiş bilgileri okuyabilen (bilgileri silemez veya yeniden yazamaz) optik aygıta denir.
CD-RW Compact Disc Rewritable: Tekrar tekrar silinip yazilabilen CD, CD-R; CD-ROM; CD-Writer
CD-Writer Compact Disc Writer: CD yazıcı CD-R veya CD-RW üzerine bilgi kaydedebilen aygıttır. Bu cihazlar, bilgileri laser yardımı ile CD-R / CD-RW'lara "yakarlar".
Centrino: Centrino Intel'in şu bileşenleri bünyesinde bulunduran dizüstü modellere verdiği ticari bir ürün "markasıdır
CFM: Cubic Feet per Minute Hava akımının hızını belirten ölçüm birimidir. CFM ölçümü, genellikle fanlar için kullanılır ve bu değer ne kadar fazla ise fanın aktaracağı hava miktarı o kadar fazladır.
CISC: Complex Instruction Set Computer İşlemci tarihinde, yıllar geçtikçe iki işlemci ailesi piyasaya hakim olmaya başladı: Intel Pentium ve Motorola PowerPC. Bu iki işlemci aynı zamanda uzun yıllar boyun… Bkz.: RISC
Clock Speed Clock Speed: Saat Hızı Bir devrenin veya chipin saniyedeki hızının hertz (Hz) cinsinden değeridir.
CMOS Complementary Metal-Oxide Semiconductor : Tamamlayıcı metal oksit yarı iletken. Günümüzde birçok bilgisayar microchipinin yapiminda kullanilan "transistör"lerdeki yarı iletken teknolojisidir.
CNR: Communication and Networking Riser Üretim maliyetlerini düşürmek amacıyla Intel tarafından geliştirilen ve ATX Anakartlarda bulunan genişleme portudur.Bu porta ses,ağ,modem ve ethernet kartları takı… 0.4 KB
Çözünürlük: Çözünürlüğün görüntü kalitesini belirleyen en önemli faktör olduğunu söyleyebiliriz. Çözünürlük, ekrandaki görüntünün kaç pikselden oluşacağını belirler ve yatay ve dikey piksel cinsinden belirtilir
CPS Cycles Per Second: Bir saniyede atılan tur sayısı.
CPU Central Processing Unit: Merkezi işlem Birimi. Mantıksal hesaplamalar yapmasını sağlayan devreler içeren ve böylece bilgisayar programlarının talimatlarını yerine getiren merkezi işlem birimidir.
DAC Digital-to-Analog Converter: Dijital -> Analog çeviricisi. Dijital sinyalleri analog sinyallere çeviren bir çiptir.
DDR SDRAM Double Data Rated Synchronous Dynamic Random Access Memory, Çift veri akış oranina sahip eşzamanlı, aktif ve rasgele geçişe sahip bellek. Bu bellek çeşidi SDR-SDRAM lerden farklı olarak bir saat vur… 1.0 KB
Defragmentation Hard diskten bilgilerin okunma hızını artırmak amacıyla , bilgisayarın hard diskinde bulunan parçalanmış veya düzensizce yerleştirilmiş dosyaları biraraya getirme (birlestirme) işlemidir. … Bkz.: Hard Disk 0.2 KB
Asymmteric Digital Subscriber Line: Asitmetrik Sayısal Abone Hattı.
DSL teknolojisinin bir çeşidir. Upstream ve downstream hızları farklı, yani asimetrik olan DSL teknolojisidir. Sürekli Internet bağlantısı sunar. Yani 7/24 Internet'e bağlanabilirsiniz. Telefon hattının ses için kullanılan frekans aralığını kullanmadığından, klasik çevirmeli bağlantı gibi telefon hattınız meşgule düşmez.
ADSL teknolojisinde Downstream hızı, yani karşı taraftan bilgi alma hızı, upstream, yani karşı tarafa bilgi gönderme hızından büyüktür. Ulaşılabilecek maksimum Downstream hızı ise, telefon hattının santrale olan uzaklığı ile doğrudan ilgilidir. En fazla uzaklık olakra 5.5 KM kabul edilirken, 4,5 KM uzaklığa kadar 1.5 Mbps hızı elde edilebiliyor. Daha yüksek hızlara, örneğin 7-8 Mbps hızına ulaşmak için ise santralin en fazla 1-1,5 KM kadar uzağında olunması öngörülüyor. Upstream hızı ise 840 Kbps hızına kadar ulaşılabilir.
ADSL teknolojisinde, kullanıcı tarafında ADSL modem olması yeterli iken, bağlı olan santralde, gelen sinyalleri tanımlayabilecek ve gerekli sinyalleri gönderebilecek DSLAM (Digital Subscriber Line Access Multiplexer) cihazı bulunmalıdır. Böylece bağlantı tamamlanabilmektedir.
AGP
Accelerated Graphics Port. 1996 yılında INTEL tarafından tanımlanan ve spesifikasyonları ile, 3D grafik operasyonlarına hitap eden bir donanım veriyolu. AGP veriyolu üzerinden, ana işlemci (CPU), sistem belleği (RAM) ve grafik kartı, birbirleriyle haberleşirler. Buna ek olarak, yoğun doku kaplama operasyonları (Execute Mode) için sistem belleğinden "kapasite ödünç alma" gibi bazı özellikleri vardır.
ATA
Advanced Tecnology Attachment. Kişisel bilgisayarların hard diskleri için kullanılan bir bağlantı standardıdır. IDE teriminin ANSI standartlarına göre resmi ismidir.
Farklı versiyonlar farklı saat hızlarına karşılık gelir. ATA/33/66/100/133. Örneğin ATA/33 standardı, saniyede maksimum 33 MB veri aktarımına olanak tanır. ATA/133 ise 133 MB/sn. Bunlar teorik değerlerdir. Günümüzde, ATA/133 standardındaki bir IDE disk, ATA/133 standardını destekleyen bir IDE portunda pratik olarak 133 MB/sn'lik veri aktarım hızını yakalayamaz.
BIOS
Basic Input Output System = Temel Giriş/Çıkış Sistemi
PC'nizin çalışması için gereken temel işletim sistemi olarak özetlenebilir. Sadece okunabilir bellek (ROM) üzerine yazılmış bir yazılım olan BIOS, anakartınızın özelliklerini yönetebilmeniz/ kullanabilmeniz, diğer donanımlar arasında bir bağ kurması için görev yapar.
Örneğin anakartın üzerinde gelen onboard ses kartı BIOS'tan kapatıldığında(Disable edildiğinde) ses kartı işletim sistemi tarafından algılanamaz ve dolayısıyle kullanılamaz.
BİT
Bilgisayarlar ikilik sayı sistemine (0=yanlış ,1=doğru) dayalı olarak çalışır. Bilgisayarların yaptığı işlem 0,1 sayılarını işlemektir(işlemci ile), bu anlamsiz 0 ve 1 sayıların milyonlarcası bir araya geldiğinde veya işlendiğinde bize anlam ifade eder. Örneğin, hardiskimizdeki veriler sadece 0 ve 1'lerden oluşur. İşte bu tek bir hafıza girişine (0 veya 1) bit denir. 8 bit bir araya gelerek 1 byte'ı oluşturur.
BYTE
8 bit'in bir araya gelmesiyle oluşan veri topluluğudur. Örneğin, 01000110 ifadesi 1 Byte'tır. Byte'ın diğer veri boyut birimlerine dönüşümü ise şöyledir:
1024 Byte = 1 KiloByte [KB]
1024 KB = 1 MegaByte [MB]
1024 MB = 1 GigaByte [GB]
1024 GB = 1 TeraByte [TB]
1024 TB = 1 PetaByte [PB]
CACHE
Verilerin geçici olarak depolandığı yerlerdir. Örneğin, bir web sitesini ziyaret ettiğinizde web sitesine ait bilgiler tarayıcınızın cache denilen alt kategorisine(geçici internet dosyaları,temporary internet files) kaydedilir. Aynı web sitesine yakın bir tarihte tekrar girdiğinizde o web sitesiyle ilgili bir çok materyal "server" dan indirilmek yerine cache den temin edilir.Bu olay hem zaman kazanmak hemde ağlar üzerindeki Internet trafiğini azaltmak amacıyla yapılır.
Donanımsal anlamda "cache", tampon bellek olarak adlandırılır. Cache'lerin esas görevi, önemli olan verileri daha hızlı işlemler için bilgileri sakla***** tetikte bekletmesidir.
CD-R
Compact Disc Recordable :Kaydedilebilir CD
Bir kere yazılan ve yazıldıktan sonra bir daha silenemeyen CD çeşididir. 650, 700, 800 ve hatta 900 MB'lık çeşitleri bulunabilmektedir. 900 MB olan versiyonları Türkiye'de bulunamadığı gibi, sadece bazı CD -RW sürücüler tarafından tam kapasie ile yazılabilir.
CD-ROM
Compact Disc Read Only Memory :CD Okuyucu
CD üzerine kaydedilmiş bilgileri okuyabilen (bilgileri silemez veya yeniden yazamaz) optik aygıta denir.
CD-RW
Compact Disc Rewritable :Tekrar tekrar silinip yazilabilen CD.
CD-Writer
Compact Disc Writer :CD yazıcı
CD-R veya CD-RW üzerine bilgi kaydedebilen aygıttır. Bu cihazlar, bilgileri laser yardımı ile CD-R / CD-RW'lara "yakarlar". Bir boş CD'ye veri yazdıktan sonra, altına baktığınızda bilgi kaydedilen alan ile bilgi kaydedilmeyen alan arasında fark olduğunu; bu farkın yakma işleminden dolayı oluştuğunu farkedebilirsiniz.
CD-R
Compact Disc Recordable :Kaydedilebilir CD
Bir kere yazılan ve yazıldıktan sonra bir daha silenemeyen CD çeşididir. 650, 700, 800 ve hatta 900 MB'lık çeşitleri bulunabilmektedir. 900 MB olan versiyonları Türkiye'de bulunamadığı gibi, sadece bazı CD -RW sürücüler tarafından tam kapasie ile yazılabilir.
CD-ROM
Compact Disc Read Only Memory :CD Okuyucu
CD üzerine kaydedilmiş bilgileri okuyabilen (bilgileri silemez veya yeniden yazamaz) optik aygıta denir.
CD-RW
Compact Disc Rewritable :Tekrar tekrar silinip yazilabilen CD.
CD-Writer
Compact Disc Writer :CD yazıcı
CD-R veya CD-RW üzerine bilgi kaydedebilen aygıttır. Bu cihazlar, bilgileri laser yardımı ile CD-R / CD-RW'lara "yakarlar". Bir boş CD'ye veri yazdıktan sonra, altına baktığınızda bilgi kaydedilen alan ile bilgi kaydedilmeyen alan arasında fark olduğunu; bu farkın yakma işleminden dolayı oluştuğunu farkedebilirsiniz.
Chipset
Chipset = Yonga Seti.
Anakart üzerindeki temel ve bütünleşik arabirimleri yöneten ve bunlar arasındaki veri akışını sağlayan bir çeşit işlemcidir.
Bilgisayarlarda kullanılan chipset çeşidi, kullanılacak bellek ve işlemci ceşidini de belirler. Günümüzde Intel, VIA, AMD, SiS, ALi, ServerWorks gibi belli başlı üreticilerin chipsetleri bulunmaktadır ve kişisel bilgisayarlarda yoğun olarak Intel, VIA ve SiS chipsetleri kullanılmaktadır.
CAD Computer Aided Design: Bilgisayar Destekli Tasarım CAD yazılımları mimarlar, mühendisler ve tasarımcılar tarafından kesin bir çizim yapmak için kullanılmaktadır.
Cache: Verilerin geçici olarak depolandığı yerlerdir. Örneğin, bir web sitesini ziyaret ettiğinizde web sitesine ait bilgiler tarayıcınızın cache denilen alt kategorisine(geçici internet dosyaları,temporary)
CD-R Compact Disc Recordable: Kaydedilebilir CD Bir kere yazılan ve yazıldıktan sonra bir daha silenemeyen CD çeşididir. 650, 700, 800 ve hatta 900 MB'lık çeşitleri bulunabilmektedir.
CD-ROM Compact Disc Read Only Memory: CD Okuyucu CD üzerine kaydedilmiş bilgileri okuyabilen (bilgileri silemez veya yeniden yazamaz) optik aygıta denir.
CD-RW Compact Disc Rewritable: Tekrar tekrar silinip yazilabilen CD, CD-R; CD-ROM; CD-Writer
CD-Writer Compact Disc Writer: CD yazıcı CD-R veya CD-RW üzerine bilgi kaydedebilen aygıttır. Bu cihazlar, bilgileri laser yardımı ile CD-R / CD-RW'lara "yakarlar".
Centrino: Centrino Intel'in şu bileşenleri bünyesinde bulunduran dizüstü modellere verdiği ticari bir ürün "markasıdır
CFM: Cubic Feet per Minute Hava akımının hızını belirten ölçüm birimidir. CFM ölçümü, genellikle fanlar için kullanılır ve bu değer ne kadar fazla ise fanın aktaracağı hava miktarı o kadar fazladır.
CISC: Complex Instruction Set Computer İşlemci tarihinde, yıllar geçtikçe iki işlemci ailesi piyasaya hakim olmaya başladı: Intel Pentium ve Motorola PowerPC. Bu iki işlemci aynı zamanda uzun yıllar boyun… Bkz.: RISC
Clock Speed Clock Speed: Saat Hızı Bir devrenin veya chipin saniyedeki hızının hertz (Hz) cinsinden değeridir.
CMOS Complementary Metal-Oxide Semiconductor : Tamamlayıcı metal oksit yarı iletken. Günümüzde birçok bilgisayar microchipinin yapiminda kullanilan "transistör"lerdeki yarı iletken teknolojisidir.
CNR: Communication and Networking Riser Üretim maliyetlerini düşürmek amacıyla Intel tarafından geliştirilen ve ATX Anakartlarda bulunan genişleme portudur.Bu porta ses,ağ,modem ve ethernet kartları takı… 0.4 KB
Çözünürlük: Çözünürlüğün görüntü kalitesini belirleyen en önemli faktör olduğunu söyleyebiliriz. Çözünürlük, ekrandaki görüntünün kaç pikselden oluşacağını belirler ve yatay ve dikey piksel cinsinden belirtilir
CPS Cycles Per Second: Bir saniyede atılan tur sayısı.
CPU Central Processing Unit: Merkezi işlem Birimi. Mantıksal hesaplamalar yapmasını sağlayan devreler içeren ve böylece bilgisayar programlarının talimatlarını yerine getiren merkezi işlem birimidir.
DAC Digital-to-Analog Converter: Dijital -> Analog çeviricisi. Dijital sinyalleri analog sinyallere çeviren bir çiptir.
DDR SDRAM Double Data Rated Synchronous Dynamic Random Access Memory, Çift veri akış oranina sahip eşzamanlı, aktif ve rasgele geçişe sahip bellek. Bu bellek çeşidi SDR-SDRAM lerden farklı olarak bir saat vur… 1.0 KB
Defragmentation Hard diskten bilgilerin okunma hızını artırmak amacıyla , bilgisayarın hard diskinde bulunan parçalanmış veya düzensizce yerleştirilmiş dosyaları biraraya getirme (birlestirme) işlemidir. … Bkz.: Hard Disk 0.2 KB
